A aceitação do ser humano por Deus: A doutrina da justificação em João Duns Scotus com um olhar para Martim Lutero

Autores

  • Ludger Honnefelder Universität Bonn, Institut für Wissenschaft und Ethik. Bonn

DOI:

https://doi.org/10.15448/0103-314X.2019.1.34705

Palavras-chave:

João Duns Scotus. Martim Lutero. Justificação. Graça. Aceitação divina. Contingência.

Resumo

Na história da teologia anterior ao tempo de Martim Lutero, é acima de tudo na Escola Franciscana que encontramos uma nova abordagem na direção de um entendimento da atividade salvífica de Deus. João Duns Scotus (1265/1266-1308) foi o pensador franciscano que deu atenção especial e, assim, propôs uma nova estrutura conceitual às doutrinas teológicas da salvação e da graça. Neste estudo, faz-se a tentativa de mostrar possíveis ligações entre a abordagem de Scotus e a de Martim Lutero, no século 16. Lutero oferece uma interpretação da atividade de salvação, de Deus, como justificação do pecador pela graça somente, ao passo que Scotus, pouco mais de dois séculos antes, e sob a pressuposição da sua concepção de Deus como um ente infinito racional e volitivo e como Criador contingente, entende essa atividade como a aceitação do pecador através da misericórdia de Deus somente.

Downloads

Não há dados estatísticos.

Referências

CROSS, Richard. Duns Scotus. New York: Oxford University Press, 1999.

DANZ, Christian. Einführung in die Theologie Martin Luthers. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 2013.

DETTLOFF, Werner. Die Akzeptationslehre des Johannes Duns Scotus in der vorreformatorischen Theologie. In: BÉRUBÉ, Camille (ed.). Regnum Hominis et Regnum Dei: Acta Quarti Congressus Scotistici Internationalis. Roma: Societas Internationalis Scotistica, 1978. v. 1, p. 195-211.

DETTLOFF, Werner. Die Entwicklung der Akzeptations- und Verdienstlehre von Duns Scotus bis Luther mit besonderer Berücksichtigung der Franziskanertheologen. Münster: Aschendorff, 1963.

DETTLOFF, Werner. Die Lehre von der acceptatio divina bei Johannes Duns Scotus unter besonderer Berücksichtigung der Rechtfertigungslehre. Werl: Coelde, 1954.

DETTLOFF, Werner. Zur Beurteilung der skotischen Akzeptationslehre. Wissenschaft und Weisheit, Düsseldorf, v. 16, p. 144-146, 1953.

HONNEFELDER, Ludger. Freiheit und Rationalität: die neue Verhältnisbestimmung von Verstand und Wille bei Duns Scotus. In:

HONNEFELDER, Ludger. Was ist Wirklichkeit? Zur Grundfrage der Metaphysik. Paderborn: Schöningh, 2016. (Mandrella und H. Möhle, v. 1). p. 165-182.

HONNEFELDER, Ludger. Johannes Duns Scotus. München: Verlag C. H. Beck, 2005.

HONNEFELDER, Ludger. Scientia transcendens: die formale Bestimmung der Seiendheit und Realität in der Metaphysik des Mittelalters und der Neuzeit (Duns Scotus – Suárez – Wolff – Kant – Peirce). Hamburg: Felix Meiner Verlag, 1990.

IOANNES DUNS SCOTUS. Opera omnia V – Ordinatio liber primus: a distinctione undecima ad vigesimam quintam. Civitas Vaticana: Typis Polyglottis Vaticanis, 1959.

IOANNES DUNS SCOTUS. Opera omnia XVII – Lectura in librum primum sententiarum: a distinctione octava ad quadragesimam quintam. Civitas Vaticana: Typis Polyglottis Vaticanis, 1966.

IOANNES DUNS SCOTUS. Opera omnia XXII. Paris: Ed. L. Vivès, 1891-1895.

PANNENBERG, Wolfhart. Das Verhältnis zwischen der Akzeptationslehre des Duns Scotus und der reformatorischen Rechtfertigungslehre. In: BÉRUBÉ, Camille (ed.). Regnum Hominis et Regnum Dei: Acta Quarti Congressus Scotistici Internationalis. Roma: Societas Internationalis Scotistica, 1978. v. 1, p. 213-218.

PESCH, Otto Hermann. Gnade und Rechtfertigung am Vorabend der Reformation und bei Luther. [2010?]. Disponível em: http://www.uni-heidelberg.de/md/fakultaeten/theologie/oek/forum/13.1.pdf. Acesso em: 15 fev. 2017.

PESCH, Otto Hermann. Rechtfertigung V. Theologie- u. Dogmengeschichtlich. In: KASPER, Walter (Hrsg.). Lexikon für Theologie und Kirche. Freiburg: Herder, 1999. col. 889-895.

PESCH, Otto Hermann. Theologie der Rechtfertigung bei Martin Luther und Thomas von Aquin: Versuch eines systematisch-theologischen Dialogs. Mainz: Matthias-Grünewald-Verlag, 1967.

Downloads

Publicado

2019-12-06

Edição

Seção

Dossiê: 500 Anos da Reforma Luterana: Heranças e Desafios